Konsolacja po pogrzebie – skąd pochodzi zwyczaj?
9 marca 2021
Konsolacja, nazywana inaczej stypą, to zwyczaj spotykany w kulturze słowiańskiej, nieodłącznie związany z uroczystością pogrzebową, a konkretnie z uczczeniem pamięci zmarłego. Najbliższa rodzina oraz zaproszeni przyjaciele spotykają się wspólnie, najczęściej podczas posiłku, co jest nie tylko okazją do wspomnień, ale także wyrazem wsparcia dla najbliższych. Konsolacja dziś odbywa się zwykle w restauracji, choć nadal można spotkać miejsca, w których przyjęcie organizowane jest w domu.
W tradycji starosłowiańskiej konsolacja odbywała się zarówno przed pogrzebem, jak i bezpośrednio po nim. Zapraszano na nią wszystkich uczestników ceremonii, jako wyraz podziękowania za obecność i pamięć. Dziś jednak zwyczaj ten uległ znacznej modyfikacji i obejmuje jedynie przyjęcie po pochówku, na którym spotykają się osoby najbliższe. Często organizuje się uroczysty obiad z uwagi na krewnych, przybyłych z daleka.
Zwyczaj konsolacji
Zwyczaj konsolacji zmienił swe oblicze, a ostateczny kształt uroczystości, zależny jest między innymi od regionu, w którym stypa jest organizowana. Część rodzin decyduje się jedynie na skromny poczęstunek, którym najczęściej jest kawa oraz ciasto, natomiast niektórzy kultywują tradycję, zapraszając gości na obiad. Stypa, oprócz tradycyjnego, ma także wymiar psychologiczny. Jest okazją do rozmowy, spotkania z najbliższymi, co dla rodziny pogrążonej w żałobie ma ogromne znaczenie.
Pogrzeb w Warszawie łączony jest najczęściej z konsolacją organizowaną w lokalach gastronomicznych. W pobliżu cmentarzy można znaleźć miejsca, w których odbywają się stypy. Lokale dysponują odpowiednim zapleczem, przygotowując dla uczestników pogrzebu przyjęcie, zgodnie z życzeniem rodziny. Warto jednak pamiętać, że na przestrzeni lat zasady konsolacji zostały nieco zmodyfikowane i spotkanie nie trwa już kilku godzin, ale najczęściej kończy się w momencie zjedzenia przygotowanego posiłku.
Dom pogrzebowy
Czy dobrym miejscem na stypę jest dom pogrzebowy? Tak, lokale zajmujące się organizacją tego typu przyjęć są najlepszym wyborem. Nie ma bowiem ryzyka, że w sąsiedniej sali odbywa się inna uroczystość, której charakter jest zupełnie odmienny. Warto pamiętać, że podczas stypy toczą się rozmowy, dlatego hałas, muzyka dobiegająca z sąsiedniego pomieszczenia nie będzie sprzyjać atmosferze zadumy.
Wiele oczywiście zależy od rodziny. Część osób bowiem woli organizację przyjęcia po pogrzebie w miejscach gwarnych. To bardzo indywidualna kwestia, dlatego też każdy samodzielnie podejmuje decyzję, gdzie odbędzie się konsolacja. O co warto zadbać podczas spotkania? Nie ma ustalonych reguł, jak ma przebiegać spotkanie. Niektórzy przynoszą na nie zdjęcia zmarłego, które wywołują wspomnienia i prowokują do rozmowy.
Konsolacja, mimo że wywodzi się z tradycji starosłowiańskiej, przetrwała w naszej kulturze do dziś. Zmieniła się oczywiście jej forma, jednak cel pozostał ten sam – uczczenie pamięci zmarłego i wsparcie rodziny w tych jakże trudnych dla nich chwilach.
